Bài 9. Sám Hối

I. Định Nghĩa:

Sám hối nghĩa là thành khẩn ăn năn lỗi trước (Sám) và cương quyết từ bỏ lỗi sau (Hối).

II. Các Cách Sám Hối:

1. Sám hối ngoài đời thường: người thế gian khi có lỗi với ông bà tổ tiên, làng xã thường dùng các phẩm vật để tạ tội, chịu phạt vạ. có khi làm một việc nào đó để chuộc tội mình đối với đoàn thể.

2. Sám hối trong các ngoại đạo: Các tôn giáo có nhiều hình thức sám hối khác nhau: Có đạo dùng máu thú vật để rửa tội với thần linh; Có đạo chủ trương tắm gội nơi sông suối linh thiêng để hết tội; Có đạo lại dâng phẩm vật để xin thánh thần xá tội; Có đạo lại chủ trương ép xác, khổ hạnh, tự hành hạ xác thân để mong được giải thoát tội lỗi.

3. Sám hối trong đạo Phật: Tội lỗi xuất phát từ nội tâm của chúng ta thành những ngôn ngữ hành động tà bậy phạm pháp. Do đó, tội lỗi có tính cách rất vi tế sâu xa, và thuộc phạm vi hoàn toàn tâm lý không có hình tướng. Vậy cho nên không thể lấy vật chất hữu hình như nước, máu huyết, phẩm vật hay xác thân để làm cho sạch tội lỗi được.

Phật dạy: “Tội lỗi đã từ tâm tạo ra thì cũng phải từ tâm mà sám hối”.

Điều thiết yếu là sự Sám hối phải thành khẩn và cương quyết mới mong tiêu trừ được tội chướng.

III. Làm Thế Nào Để Phát Triển Hạnh Lành, Tiêu Trừ Tội Lỗi:

            1. Tiêu trừ tội lỗi cũ:

                        Các hạt giống xấu  đã có cùng một lần với thân ta (như tham lam, sân hận, si mê), những hạt giống xấu ấy lại làm duyên cớ sinh ra những hạt giống xấu khác, những tội khác bởi sự di truyền, tập quán, phong tục, …

                        Vậy chúng ta phải lấy hết sức mạnh của lòng thành khẩn và chí cương quyết để làm cho tội lỗi ngày một bớt dần rồi sau đó làm cho dứt hẳn tội lỗi không để chúng tái sinh.

            2. Phát triển hạnh lành:

                        Mọi người đều có Phật tánh giống nhau nhưng do bị chôn vùi dưới bao lớp tội lỗi. Vậy chúng ta phải tạo điều kiện cho những hạnh lành như từ bi, hỹ xã, trì giới nhẫn nhục, tinh tấn, … khai hoa trổ lá, làm cho các tánh xấu không còn đất để mọc lên nữa.

IV. Lợi ích của Sám Hối:

            1. Làm cho tâm tính được trong sạch, hết sự lỗi lầm trong hiện tại cũng như tiêu trừ tội ác trong quá khứ.

            2. Phát triển những hạnh lành cao cả giúp chúng ta nuôi dưỡng tinh thần hướng thượng. Đời sống cá nhân được hạnh phúc và nhờ sự dứt được tội, sanh được phước và đời sống xã hội  nhờ đấy sẽ được hòa bình an lạc.