Bài 5. Ngài A Nan

I. Tiểu Sử của Ngài Anan:

Tiếng Phạn A-Nan-Đà dịch là Khánh Hỷ có nghĩa là vui mừng vì:
Ngài sinh ra gặp ngày Đức Phật Thích Ca thành đạo, ngày vui mừng nhất của nhân loại.

Ngài là con Hộc Phạn Vương, em vua Tịnh Phạn. Vua Hộc Phạn rất rộng lượng nhân từ, nên khi có con trai, cả nước cùng chung vui với nhà Vua. Ngài A-Nan-Đà thường dự những lần thuyết pháp của Phật. Ngài là em họ của Phật và là thị giả của Phật.

Không bao lâu Ông chứng quả Tu đà Hườn sau khi nghe bài pháp của đại đức Puna Mantaniputta (Phú lâu na mãn từ tử).

Năm đức Phật 55 tuổi, ông đưa ra 8 điều thỉnh cầu và được đức Phật chấp thuận với ý nghĩa của nó:

1. Đức Phật không ban cho Ngài những bộ y mà thiện tín dâng cúng cho đức Phật.

2. Không ban cho Ngài những vật thực mà thiện tín dâng cho đức Phật.

3. Cho phép không ở chung tinh thất với đức Phật.

4. Không cho phép Ngài đi theo đến nơi thí chủ chỉ thỉnh đức Phật.

5. Đức Phật hoan hỷ đến nơi mà thí chủ chỉ thỉnh Ngài đến.

6.Hoan hỷ cho phép Ngài tiếp dẫn những người từ phương xa đến ra mắt Phật.

7. Hoan hỷ cho Ngài thưa hỏi mỗi khi có điều hoài nghi.

8. Hoan hỷ giảng lại bài pháp mà đức Phật giảng khi Ngài không có mặt.

II. Công hạnh của Ngài và lòng quy ngưỡng của Phật Tử:

Vì kiếp trước Ngài thiên trọng trau dồi trí huệ nên đời nay Ngài được trí huệ sáng suốt, hiểu nhớ cùng khắp. Ngài được tôn xưng là đa văn đệ nhất trong hàng đệ tử Phật. Ông nhớ được 82.000 bài của đức Phật và 2.000 bài của các Tôn giả khác thuyết

Đức Phật tán thán 5 đức hạnh của Tôn giả Anan là: Học uyên bác, trí nhớ tuyệt hảo, kiên định, săn sóc chu đáo và ứng xử tốt.

Sau khi đức Phật diệt độ, trong kỳ kết tập kinh điển lần thứ nhất, Ngài vâng lệnh chúng Tăng, đọc lại những lời dạy của đức Phật mà Ngài đã được nghe và ghi nhớ. Trong các kinh chúng ta thường thấy câu "Như thị ngã văn" (tôi nghe như vầy) để đầu là biểu ý tất cả bộ kinh đều do Ngài nghe đức Phật thuyết giảng và chỉ đọc lại mong chánh pháp lưu thông.